"Racizmi" ... Nje e Fenomen qe ndikon Ne te gjith Boten..!!

Por çfarë është racizmi në thelb dhe pse është kaq i rezistueshëm ai? Monika Hoegen bisedoi me studiuesen gjermane, Christiane Morgenstern, që është e specializuar në aspektet shoqërore dhe politike të racizmit.

Eshtë një ironi e hidhur: Racizmi, i cili në thelb synon përjashtimin e tjetrit dhe të huajit vetë është një fenomen që nuk njeh kufi. Si në kohën e kolonializmit evropian e të tregtisë me skllevërit, ku zezakët tregtoheshin si njerëz të klasës së fundit, ashtu edhe në epokën e rajhut të tretë me holokaustin, apo në genocidin në Ruandë- racizimi ka ekzistuar dhe ekzsiton në të gjitha epokat, kulturta dhe kontinentet.

Por cilat tipare janë karakteristike për të pavarësisht profileve të ndryshme të tij në botë?

Politologja dhe sociologja gjermane Christiane Morgenstern ka për të një përkufizim:"Janë katër elementë do të thosha unë. Njëri është se racizmi kryesisht kërkon t'i ndajë njerëzit në kategori, që do të thotë ndarje e shoqërisë në grupime të caktuara, element tjetër është përkatësia e njeriut në këto grupime që në lindje. Elementi i tretë është që secilës ngta këto kategori shoqërore i mvishen cilësi të caktuara, kjo lidhet me cilësi në sferën e mendimit, kulturës, shoqërisë apo karakterit, deri tek temperamenti. Një lloj përcaktimi i tillë bën njëkohësisht vlerësimin e kategorive në një formë të caktuar."

Sipas studiueses, Morgenstern çdo njeri po ta pyesësh të përmend menjëherë tre ose katër të ashtuquajtura raca, por në realitet ato nuk ekzistojnë: "Që dikush ka ngjyrë tjetër kjo përcaktohet lehtë, po kufiri i kalimit nga një ngjyrë tek tjetra nuk mund të përcaktohet dot. Kjo është biologjike, e nga pikëpamje shkencore e pamundur. Për këtë arsye thjesht ndarja në kategori të caktuara race është e gabuar."

Morgenstern madje është e mendimit se pavarësisht se çfarë ku jetojnë apo le të themi çfarë "race i përkasin", gati të gjithë njerëzit kanë të njëjtat kategori në kokë, të ndara në rangje, pavarësisht se sa të gabuara janë. "Që megjithatë kjo ideologji raciste, siç e përcaktoj unë, është përhapur në mbarë botën, të çon mendoj unë tëk konkluzion se ajo është eksport evropian."

Që një përhapje e tillë ka ndodhur e verifikon thjesht në faktin që kudo në botë, kategoria e njerëzve të bardhë zë vendin më të lartë në ndarjen e rangjeve.

Shembuj për këtë ka plot. Për shembull ende është mjaft e përhapur një lloj ndjenje superioriteti e të bardhëve kundrejt afrikanëve. Si në shkuarën edhe sot racizimi gjithmonë i ka shërbyer interesave politikë:
Racizmi në të gjitha kulturat dhe kontinentet


"Për këtë arsye do të ngrija tezën dhe do ta mbroja në çdo kohë se racizmi gjithmonë ju vlen atyre, të cilët duan të tërheqin vëmendjen nga privilegjet e interesat e veta. Pra si rregull, me ndonjë përjashtim, më së shumti ai ju vlen atyre që kanë një interes të caktuar, dhe që duan ta ruajnë atë, sepse ata përfitojnë."

Me instrumentin e racizmit ja dilet mbanë që të ndahen individët me probleme sociale të shumicës nga minoritetet e një shoqërie. Fajtor për gjendjen e vështirë sociale, papunësinë, korrupsionin, trazirat etj etj, janë sipas vendi e epokës, kinezët, zezakët, turqit, hebrejtë, pra gjithmonë të tjerët, dhe jo ata që kanë pushtetin në dorë, privilegjet e të cilëve mbesin të paprekura.

Sipas studiueses Morgenstern, krahas racizmit të drejtpërdrejtë, ka edhe forma të ndryshme emocionale të racizimit që merren që nga fëmijëria, e reflektohen në forma të ndryshme. Këto mund të luftohen vetëm duke u vetëdijësuar.


Disa mendojne qe rraca eshte nje konstrukt shoqeror per te klasifikuar njerezit ne varesi te tipareve fizike te tyre,ndersa te tjere besojne qe rraca eshte jo vetem nje konstrukt shoqeror por gjithashtu biologjik ne kuptimin qe njerez te rracave te ndryshme kane tipare te ndryshme gjenetike dhe njerez te se njejtes rrace kane tipare me te ngjashme gjenetike ne llojin e tyre. Megjiathate, shkenca ne eksperiencen e saj ka treguar qe njerezit bejne pjese ne te njejtin lloj te klasifikimit biologjik dhe qe rraca nuk eshte nje faktor qe ndikon ne kete klasifikim.

Nga pikpamja shoqerore dhe personale si e vleresoni ju dukurine e rraces dhe rracizmit. A mendoni qe shoqeria e sotme eshte vertet ne gjendje qe te pranoje nje shkrirje njerezishtte rracave te ndryshme ashtu sic pranon nje shkrirje kulture anembane?


Cfare eshte?

Njeriu, per shkak te natyres se tij, ka ndjenjen e perkatesise...pra ka nevoje te ndjehet pjese e nje grupi, te identifikohet me te; ne te njejten kohe, ka nevoje te kete nje identitet individual qe e dallon nga pjesetaret e tjere te grupit. Ne rastin kur grupi eshte familja, si identitet per tu dalluar, personit i mjafton emri dhe paraqitja. Ne rastin kur grupi eshte shteti ku jetohet, qe personi te dallohet, emrit dhe paraqitjes i shtohet qyteti/fshati i lindjes, dialekti qe flet... Por ne rastin kur grupi eshte BOTA dhe personi eshte nje KOMB i tere? Ketu hyjne ne loje elemente si gjuha ame, historia, kultura dhe, ne menyre te PASHMANGSHME, rraca/prejardhja. Kombet vete i japin rendesi prejardhjes se tyre - dmth meshojne ne dallimin midis rracave, meshojne ne "KESHTU jam une, kurse ti je ASHTU, jo si une - ne menyre qe te permbushin nevojen per tu dalluar. Pra ky rracizem "i mire" nuk eshte gje tjeter vecse nje nevoje njerezore qe individi te dallohet nga grupi.

Si eshte?
Pse them qe rraca hyn ne loje si element dallues ne menyre te PASHMANGSHME? Pse nuk qenka e mundur psh qe nje zezak, edhe pse ka lindur e eshte rritur ne Suedi, edhe pse gjuha e atij vendi eshte e vetmja qe ai njeh, edhe pse me kulturen e atij vendi eshte brumosur, edhe pse suedezet nuk e perbuzin, edhe pse e dashura e tij eshte e bardhe, edhe pse ka dale kandidat per kryeminister, te identifikohet plotesisht me nje suedez? Pergjigja eshte e thjeshte: pavaresisht gjuhes qe ai ka folur gjithmone, kultures qe ka marre, pavaresisht emrit e mbiemrit qe mund t'i kene ndryshuar, ai nuk eshte pasardhes i atyre vikingeve qe i ka hasur ne cdo liber historie ne shkolle nga fillorja deri ne universitet. Shikoni pra si lidhet historia me kombin dhe kombi me rracen: nje femije me etni tjeter qe kujton se eshte njesoj si femijet e tjere, sapo fillon te mesoje nje cope liber historie, fillon edhe te mesoje se nje pjese e tij eshte ndryshe...se ajo histori qe ai meson, ne nje fare menyre, nuk ka lidhje me te ne asnje nivel. Dhe ja ku arritem ne piken kyce te ceshtjes: per kete zezak nuk ka kurrefare paragjykimi nga njerezit e tjere, por ai do te jete gjithmone ndryshe nga te tjeret dhe, si te tjeret si ai vete, jane te ndergjegjshem per kete fakt.

Rracizmi eshte nje fenomen jo vetem i shoqerise shqiptare,por ekziston ne gjithe boten.RRacizmi nuk eshte vetem ndaj ngjyres por edhe ndaj kultures,fese, kombesise ,etnise
Nga pikpamja shoqerore dhe personale si e vleresoni ju dukurine e rraces dhe rracizmit. A mendoni qe shoqeria e sotme eshte vertet ne gjendje qe te pranoje nje shkrirje njerezisht te rracave te ndryshme,feve te ndryshme ashtu sic pranon nje shkrirje kulture anembane?
A eshte shoqeria shqipetare ne nivelin e duhur persa i perket rracizmit?

une i vogel i zi
kur u bera i madh perseri i zi
i inatosur i zi
i frikesuar i zi
e kur vdica gjithmone i zi

PO TI MIKU IM I BARDHE?!!!
Ti linde roze
u rrite u bere i bardhe
I inatosur i kuq
I semure i verdhe
i frikesuar i gjelber
e kur vdiqe vjollce
atehere miku im i bardhe ,perse me quan mua me ngjyre?!!